Maak een inklapbaar oogstdroogrek

Droog de oogst van jouw eigen uien en knoflook op dit handige inklapbare rek. Na het drogen klap je het hek weer in en verlies je geen ruimte in de schuur. Landleven-timmerman Nick van Zutphen doet voor hoe je er zelf een maakt.

Zo ga je te werk:

Plateau
Zaag een lat van 81,8 centimeter lang (A). Zaag een lat van 78,2 centimeter (B) en maak aan de onderkant aan beide uiteinden van B een verzonken boorgat met de boormal (zie tip 2). Zaag twee latten van 53 centimeter lang (C); maak aan de onderzijde aan één uiteinde een verzonken boorgat. Leg C plat op de werktafel met het verzonken boorgat aan de linkerzijde. Aan de linkerzijde, op 4,2 centimeter vanaf de kopse kant en over de breedte precies in het midden, verzink je een holte met een 22 millimeter-speedboor zodat de kop van de slotbout helemaal in het hout valt. Vervolgens boor je er met een 8 millimeter-boor helemaal doorheen. Aan de rechterzijde van C boor je op 2 centimeter vanaf het uiteinde een zelfde gat. Zaag de rechterzijde rond, zie tip 3. Zaag tien maal een lat van 45 centimeter lang (D). Maak aan de onderzijde van D aan beide uiteinden een verzonken boorgat. Zaag nog tweemaal een lat van 45 centimeter met aan de uiteinden verzonken boorgaten (E). Aan één zijde maak je op 4,2 centimeter vanaf de kopse kant een boorgat van 8 millimeter voor een slotbout.

Lademontage

Leg A met de smalle zijde naar boven op de werktafel. Leg C met het verzonken boorgat naar boven richting A, smeer de kopse kant van C in met houtlijm, plaats C tegen A en klem de twee stevig tegen de werktafel met een lijmklem. Draai een 51 millimeter-schroef in het verzonken boorgat met een lange bit. De schroef trekt de twee stukken strak tegen elkaar, maar zorg ervoor dat je de schroef niet doldraait (tip: test dit eerst met een stuk resthout, zodat je weet of de schroef er diep genoeg in gaat en niet door A heen steekt). Lat C heeft de neiging om te gaan draaien, maar zodra de lijm is uitgehard is de verbinding supersterk. Schroef de tweede lat C aan het andere uiteinde van A. Vanaf de linkerzijde gemeten zet je nu om de 60 millimeter een streepje op A. Trek deze lijntjes over op B door deze tijdelijk tegen A tussen latten C in te leggen. Haal B weer weg. Bij het eerste streepje bevestig je een lat E, daarna een D en vervolgens weer een E. Dit doe je op dezelfde manier als bij C.

Om B te bevestigen smeer je eerst alle kopse kanten van D en E in met houtlijm. Doe dit ook met de kopse kanten van B. Leg B tussen latten C in, met de verzonken boorgaten naar boven, tegen D en E. Schroef eerst E aan B, dan B aan C en dan de overgebleven D aan B. Gebruik telkens een lijmklem om de twee delen vast te klemmen tegen de werktafel.

Herhaal dit proces voor het volgende plateau. Maak ook twee plateaus voor knoflook; hanteer daar een latafstand van 48 millimeter voor latten D en E. Zaag per plateau dertien latten D.

Staanders

Zaag twee balkjes van 285 centimeter lang (F). Verzink met een 22 millimeter-speedboor vijf gaten zodat de kop van de slotbout helemaal in het hout valt: vanaf de onderzijde gemeten op 55, 112, 169, 226 en 283 centimeter. Boor vervolgens met een 8 millimeter-boor op dezelfde plekken helemaal door het hout heen. Leg de staanders F plat op de werktafel en de plateaus ertussenin. Verbind de plateaus met F met M8 slotbouten van 80 millimeter lang. Doe tussen het plateau en F een extra carrosseriering. Plaats in F in het bovenste gat een M8 slotbout van 60 millimeter lang; de naar binnen uitstekende schroefdraad gebruik je later om de riemen van het bovenste plateau aan te verbinden.

Riem

Gebruik om het droogrek een mooie uitstraling te geven (oude) leren riemen. Uit praktisch oogpunt kun je natuurlijk ook touw, ijzerdraad of een strotouwtje gebruiken. Uitgeklapt zitten de slotbouten hart op hart 74 centimeter van elkaar af; gebruik daarom riemen van tenminste 80 centimeter lang die stug zijn en niet te veel uitrekken of meeveren. Knip de riem op een lengte van 80 centimeter; gebruik een holpijp en een hamer om aan één zijde één gat op 2 centimeter vanaf het uiteinde van de riem te maken. Aan de andere zijde maak je drie gaten, het eerste op 2 centimeter en dan om de 1,5 centimeter (let op: deze afstanden zijn een indicatie en helemaal afhankelijk van de rekbaarheid van de riemen). Maak acht van deze riemen en bevestig ze aan de plateaus met slotbouten (M8 80 millimeter). Druk de slotbout door C, plaats de riem met het enkele gat tussen C en E, duw de slotbout vervolgens door E en bevestig hem met een moer. Het andere uiteinde van de riem druk je over het uitstekende stuk slotbout dat dient als scharnier van het plateau erboven.

Nicks tips

1. Etiket verwijderen

Hout van de bouwmarkt heeft tegenwoordig op elke stuk een etiket met een streepjescode. Dit kun je heel gemakkelijk verwijderen met een heteluchtpistool of verfföhn. Stel het pistool in op de hoogste stand, verwarm het etiket enkele seconden en je kunt het zonder lijmresten van het hout halen.

2. Werken met de boormal

Met een boormal, ook bekend als pocket-hole jig, maak je eenvoudig verzonken boorgaten voor sterke verbindingen. Nick gebruikt de Kreg pocket-hole jig 320. De boormal stel je in op 38 millimeter, de stelring op de boor op 36 millimeter. Plaats de boormal op de voor te boren lat en zet hem vast met een lijmklem. In dit project is dat altijd aan de onderzijde en in de lengterichting van de lat. Plaats de boor in de mal en boor tot de stelring tegen de mal aan komt. Haal de boor draaiend terug, zodat al het zaagsel uit het boorgat getrokken wordt.

3. Rond zagen
Het uiteinde van een lat kun je rond aftekenen met een stukje rondhout. Dit kun je bijvoorbeeld maken door met een gatenzaag door een stukje multiplex heen te zagen. Het binnenste gebruik je dan om mee af te tekenen.

4. Splintervrij boren
Om een splintervrij snijvlak te krijgen op de plek waar de boor door het hout naar buiten komt, leg je onder jouw werkstuk een stuk resthout en boor je net tot in het resthout.