- Zorg ervoor dat je de tweede helft van de tocht de meeste tegenwind al hebt gehad.
- Durf te rijden met niet te veel kleding aan.
- Bedek het hoofd. Draag altijd een ijsmuts of, beter, een schaatshelm.
- Laat winterjack, spijkerbroek en dubbel paar sokken thuis.
- Oude krant tussen hemd en sporttrui is prima isolatie.
- Denk om eten. Neem boterhammen en een krentenbol of banaan mee.
- In de schaatsschoen mag geen ruimte over zijn.
- Kijk tijdens een vorstperiode regelmatig op de website van de KNSB en vraag naar de ijskwaliteit bij de plaatselijke ijsvereniging.
- IJs dat golft en kraakt is te dun.
- Schaatsen kun je het beste in een grote handdoek vervoeren.
- Laat schaatsen slijpen. Voor recreatief gebruik is eenmaal per seizoen slijpen voldoende.
Door het ijs gezakt
Ga je, alle voorzichtigheid ten spijt, toch door het ijs, probeer dan zo snel mogelijk een horizontale positie in te nemen en werk uw benen als eerste op het ijs. Vermoedelijk is het ijs aan de kant waar je vandaan kwam het sterkst, dus zorg dat je aan die kant weer op het ijs komt. IJspriemen zullen daarbij, in de hand genomen, voor extra grip zorgen. Als je een compleet nat pak hebt is het zaak daar zo snel mogelijk iets aan te doen. Kilometers ver terugschaatsen naar huis of naar de auto is bijna niet te doen. Bedenk dat je door onderkoeling binnen vijf minuten 'weg' kunt raken. Er is dus haast geboden. Kijk of er een huis in de buurt is en bel daar aan. Een (lichtgewicht) regenpak kan over de natte kleding worden aangetrokken als bescherming tegen de wind.
Jaap Wansinck is deeltijd toezichthouder Natuurmonumenten en Buitengewoon Opsporings Ambtenaar, semi-beroepsmatig rietsnijder, KNSB-docent natuurijsmeester en toertochtorganisator, en was lange tijd voorzitter van de sectie toerschaatsen van de KNSB.
Gijs van der Zwet is schaatstrainer bij Nino, schaatstrainingsgroep Nieuwkoop Noorden. Reed zelf driemaal als toerrijder de Elfstedentocht en tweemaal een 24-uursrace in Italië.
Bind goed voorbereid de schaatsen onder met deze adviezen van ervaren schaatsers. -
Foto: Arjan Wijnstra