Verenpikkende kippen

Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met het landelijk kennisnetwerk Levende Have.
 

Kippen pikken in de vrije natuur geen veren van elkaar. Bij het houden van kippen komt dit wel voor, daarbij maakt het niet uit op wat voor soort manier je je kippen houdt. Zowel in de legbatterij als op de biologische boerderij is dit een bekend fenomeen. Als hobbyhouder kun je hier ook mee te maken krijgen. Omgevingsfactoren en genetische aanleg hebben invloed op het als dan wel of niet pikken van veren.
Kippen kunnen elkaar ernstig verwonden door middel van het pikken van elkaars veren. Geen soortgenoot is dan meer veilig. De verenpikkende kip trekt er vaak bij iedere soortgenoot die hij tegenkomt een veer uit. Het pikken van andermans veren heeft niets te maken met het bepalen van de rangorde. Het gevaar bij verenpikkende kippen is dat andere kippen hun gedrag na gaan doen. Als dit eenmaal begonnen is, is het erg lastig dit te stoppen.

Oorzaak

Boskippen zijn zestig procent van hun tijd bezig met het zoeken en eten van voedsel. Door het moderne energierijke voer dat kippen krijgen, zijn kippen snel klaar met eten en gaan ze zich vervelen. Ethologen vermoeden dat het verenpikgedrag van kippen die door mensen gehouden worden hier wegkomt. 

Voorkom verenpikken

Wanneer deze pikkende cultuur eenmaal aan de gang is, helpt het kappen van snavels en het strooien van voedsel in het zaagsel meestal niet. Voorkomen is het belangrijkst. Je voorkomt het verenpikken door ’s middags ruwvoer te verstrekken. De kippen zoeken op dit tijdstip naar voedsel, waardoor het risico van verenpikken toeneemt. Door ruwvoer te geven hebben de kippen iets te doen en hoeven ze elkaars veren niet te trekken.

Door te zorgen dat kippen langer aan het eten zijn voorkom je verenpikken. Zo kun je zand en vezels door het voer mengen, waardoor kippen langer aan het eten zijn. Doe dit ook bij kuikens, zodat ook zij dit gedrag niet aanleren. Een andere manier om kippen langer aan het eten te houden is om de hoeveelheid voedingsstoffen in het voer te verdunnen en het gehalte aan grofgemalen, niet in wateroplosbare vezels in het legvoer te verhogen.

Kannibale kippen

Wanneer er in bloedpennen gepikt wordt, kan verenpikken leiden tot kannibalisme. Meestal gebeurt dit bij de eerste rui van jeugdkleed naar volwassenkleed. Bloedpennen zijn veren die nog in hun hulsje zitten waarbij er levend materiaal buiten de veerfollikel zit, dit gaat bloeden bij beschadiging. Omdat bloed een onweerstaanbare aantrekkingskracht heeft op kippen, moet een kip die bloed direct apart gezet worden. Verenpikken kan namelijk zonder verdere reden leiden tot kannibalisme. Wanneer het letsel bij de kip weer genezen is kan hij/zij weer bij de andere kippen gezet worden. Om te voorkomen dat de pikkers weer gaan ‘proeven’ bij de kip, is het mogelijk hertshoornolie (tegen staartbijten bij paarden) op de teruggezette kip te spuiten.

Rustige en nerveuze kiprassen

Hanen en hennen kunnen kuikens van andere hennen zodanig verwonden dat ze dood gaan. Bekijk of de kippen zich vervelen of overbevolkt zijn en ga na of er een mogelijkheid is tot afzondering. Er is een onderscheid te maken tussen rustige en nerveuze kiprassen. Bij nerveuze rassen kun je het beste wachten totdat de kippen vijf maanden zijn voordat je ze bij de andere kippen neerzet. Dan zijn de kuikens oud genoeg om zichzelf te verweren. Worden de kuikens bij een rustig ras neergezet, dan kan dit al na zes weken. Het is beter om een moederkloek met haar kuikens apart te houden, zeker in het begin. Zet niet alle vijf maanden oude kuikens tegelijk bij de volwassen kippen, dan gaat er geheid wat mis. De hanen zullen dan gaan vechten.